تعمیرگاه گیربکس
تعمیرگاه گیربکس با ضمانت 12 ماهه
شايد تا كنون برايتان پيش آمده باشد كه به خاطر خرابی گيربكس خودرويتان به تعميرگاههای متعدد مراجعه كرده باشيد. ولي آيا شده به اين فكر كنيد كه گيربكس چيست و چه وظيفهای را در خودروي شما ايفا میکند؟ يا اصلا چرا و چه چيزهایی باعث خرابی آن میشود و آيا اهميت به سزايی دارد كه بعد از خراب شدن بخواهيد وقت و هزينهای برايش صرف كنيد؟
اگر اين سوالات برای شما هم پيش آمده پس اين مقاله قطعا برايتان مفيد خواهد بود و برای شخص شما تدوين شده؛ پس تا آخر اين مطالب با ما همراه باشيد تا به تمامی سوالات و دغدغه های شما در رابطه با گيربكس پاسخ دهيم و بعد از تعيين اهميت اين جزء جدايی ناپذير خودرو قرار است يكی از كاربلد ترين تعميرگاههای شهر كرج را به شما معرفی كنيم كه مطمئنا از مراجعه به آن پشيمان نخواهيد شد چرا كه اين تعميرگاه يك تعميرگاه نامبروان است.
تعمیرگاه گیربکس نامبروان
بازسازی و رفع آسیب های ایجاد شده در گیربکس با توجه به نوع ساختار گیربکس و اثری که در کیفیت حرکت خودرو دارد از اهمیت بالایی برخودار هستند. تعمیر گیربکس بسته به نوع گیربکس متفاوت است، در دسته ی بندی کلی گیربکس ها به دو دسته ی گیربکس های دستی و اتومات تقسیم بندی می شوند. تعمیرگاه گیربکس باید دارای کادری مجرب باشد تا بسته به نوع گیربکس به کار رفته در خودروی شما بتوانند علت خرابی گیربکس را شناسایی و آن را رفع کنند.
گیربکس های دستی در واقع نسل قدیمی تر گیربکس های اتومات هستند گیربکس های دستی از نظر ساختار و عملکرد با گیربکس های اتومات تفاوت هایی داشتند مهم ترین تفاوت این گیربکس ها با گیربکس های اتومات در تغییر دنده است، در گیربکس دستی نیاز است تا شما خودتان دنده را تغییر دهید و این امر رانندگی را برای افراد به امری دشوار و سخت تبدیل می کند به همین دلیل در حال حاضر در اغلب خودرو ها از گیربکس اتومات استفاده می شود. تعمیر گیربکس دستی با توجه به تفاوت هایی که بین این گیربکس و گیربکس اتومات وجود دارد کاملا با گیربکس اتومات متفاوت است و ساختار گیربکس های دستی به مراتب ساده تر از گیربکس های اتومات بوده و تعمیر آن ها به تخصص خیلی بالایی نیاز ندارد در حالی تعمیر گیربکس های دستی به دلیل ساختار پییچده تر، اتصالات برقی و عملکرد سیستم کامپیوتر خودرو پییچده تر بوده و بدون تخصص نمی توان برای تعمیر گیربکس اتومات اقدام کرد.
تعمیرگاه گیربکس اتوماتیک
تعمیرگاه گیربکس اتوماتیک بهم حلی اطلاق می شود که به صورت تخصصی در امر سرویس و تعمیر گیربکس اتوماتیک فعال بوده و تمامی موارد مربوط به سرویس و تعمیر و تعویض گیربکس اتوماتیک از هر نوعی که باشند در این مرکز توسط افراد متخصص و با تجربه انجام می شوند. دارا بودن تخصص در کنار مهارت برای تعمیر گیربکس اتوماتیک یک فاکتور مهم به شمار می رود و بدون داشتن مهارت نمی توان انتظار داشت که گیربکس به درستی علت یابی و تعمیر شود.
عمده مشکلاتی که پس از تعمیر در گیربکس اتوماتیک ایجاد می شوند به دلیل عدم تعمیر درست و علت یابی اشتباه رخ می دهند شاید برای شما هم پیش آمده باشد که پس از تعمیر گیربکس اتوماتیک، خودرو دچار مشکلاتی می شود به عنوان مثال دنده به سختی تغییر می کند یا بوی سوختگی از گیربکس به مشام می رسد این موارد به این دلیل رخ می دهند که تعمیر گیربکس به درستی صورت نگرفته است و از روغن گیربکس نامرغوب در گیربکس استفاده شده است که پس از مدت کوتاهی استفاده به سرعت فاسد و خراب شده است.
اگر روغن گیربکس قدیمی که سوخته و فاسد شده است از گیربکس به صورت کامل خارج نشود با روغن گیربکس جدید مخلوط می شود در نتیجه سبب میشود تا روغن گیربکس جدید هم زودتر از حالت عادی فاسد و خراب شود. در تعمیرگاه گیربکس تمامی امور برای جلوگیری از بروز چنین اتفاقاتی در خودرو باید توسط افراد کارآزموده و با تجربه انجام گیرند.
تعمیرگاه گیربکس
در اصطلاح کلی تعمیرگاه گیربکس به مکانی گفته می شود که تمامی فرایند های تعمیر، سرویس و بررسی گیربکس توسط افراد متخصص به کمک تجهیزات مدرن و به روز انجام می شود. تعمیرگاه گیربکس دارای تکنسین های ماهر و متخصص در زمینه های مختلف است تا هر نوع ایراد ایجاد شده در گیربکس به درستی و توسط افراد متخصص رفع شود.
خدمات تعمیر به معنای بازگرداندن تجهیزات به عملکرد اصلی خود بر اساس نیاز است، همانطور که ممکن است توسط تأسیسات در پاسخ به خرابی یا عملکرد نادرست چنین تجهیزاتی مورد نیاز باشد. فرآیند تعمیر ممکن است شامل سرویس، بازسازی، اصلاح و نوسازی نیز باشد. نقش یک تکنسین تعمیر بر ارزیابی مشکل یا آسیب یک دستگاه و اجرای راه حل هایی برای عملکرد مجدد آن متمرکز است .
تعمیرگاه های تخصصی خودرو، مغازه هایی هستند که در بخش های خاصی مانند ترمز، صدا خفه کن و سیستم اگزوز، گیربکس ، قطعات بدنه، برق رسانی خودرو، تعمیرات کولر خودرو، تعمیرات و نصب شیشه خودرو، و تراز چرخ ها تخصص دارند یا آنهایی که فقط بر روی برندهای خاص کار می کنند. وسیله نقلیه یا وسایل نقلیه از قاره های خاص جهان.
همچنین تعمیرگاه های خودرویی وجود دارند که در تغییرات و سفارشی سازی خودرو تخصص دارند. اغلب، تعمیرگاههای تخصصی مختلف خودرو دارای زیرساختها و امکانات متنوع (برای مشاغل یا وسایل نقلیه خاص)، و همچنین تکنسینها و مکانیکهایی با صلاحیتهای مختلف خواهند بود.
برخی از تعمیرگاه ها هم تعمیرات مکانیکی و هم تعمیرات بدنه را ارائه می دهند. تعمیرگاه های خودرو که در زمینه تعمیرات بدنه تخصص دارند به عنوان صافکاری شناخته می شوند. آنها تعمیرات رنگ برای خراش ها، خراش ها و فرورفتگی ها و همچنین تعمیرات بدنه وسایل نقلیه آسیب دیده در اثر برخورد را ارائه می دهند. اکنون بسیاری از صافکاری ها ترمیم فرورفتگی بدون رنگ را ارائه می دهند .
تعمیرگاه گیربکس به محلی گفته می شود که دارای ابزار و تجهیزات مدرن، تکنسین های متخصص و ماهر و سایر موارد مورد نیاز برای رفع انواع آسیب های ایجاد شده در گیربکس خودرو از تعویض روغن تا تعویض چرخ دنده های گیربکس و حتی تعویض کامل گیربکس است. تعمیرگاه گیربکس به صورت تخصصی در امر تعمیر و سرویس گیربکس فعالیت میک ند به همین دلیل تعداد این مراکز در ایران محدود هستند.
در برخی موارد، جایگزینی گیربکسر یک جایگزین مناسب برای خرید یک وسیله نقلیه جدید است. تعویض گیربکس می تواند باعث صرفه جویی در هزینه و افزایش عمر خودرو شود. در اینجا چهار عامل برای در نظر گرفتن وجود دارد:
هر وسیله نقلیه ای که در شرایط کلی مکانیکی سالم است و قرار است چندین سال دیگر در خدمت باشد، کاندیدای خوبی برای تعویض موتور است.
هزینه تعویض خودرو یکی از بزرگترین هزینه هایی است که مدیران انواع ناوگان با آن مواجه هستند. با این حال، یک جایگزین مناسب برای خرید یک وسیله نقلیه جدید، در برخی موارد، تعویض گیربکس می تواند هزاران دلار در هر وسیله نقلیه صرفه جویی کند. بسته به اندازه ناوگان شما، این می تواند صرفه جویی سالانه زیادی را به همراه داشته باشد.
تعمیرگاه گیربکس نامبروان
گیربکس ها یکی از بخش های اصلی در هر خودرویی به حساب می آیند که بدون وجود گیربکس عملکرد اصلی خودرو دچار مشکل می شود سلامت بودن گیربکس سبب می شود تا موتور به اندازه کافی کار کند و نیاز نباشد تا با کاکردن بیش از توان شتاب کافی را تولید کند. در زنجیره ی انتقال شتاب از موتور به چرخ ها و حرکت خودرو، گیربکس نقش واسط را ایفا میکند و در صورتی که این واسط خراب باشد حرکت خودرو دچار اختلال می شود که این اختلال به شکل های مختلف بروز و نمود پیدا می کند.
همان طور که اشاره کردیم گیربکس ها از همان ابتدا در خودرو های مختلف وجود داشتند، نوع ابتدایی گیربکس ها به شکل دستی بودند و تعویض دنده ها به صورت دستی انجام می شد این دسته از گیربکس ها ساختار ساده ای داشتند و می توان آن ها را نسل اولیه ی گیربکس های کنونی دانست. تعمیر این گیربکس ها با توجه به ساختار ساده ای که داشتند کار آسانی بود و نیاز به دانش و علم بالایی نداشت.
در حال حاضر گیربکسی که در اغلب خودرو ها به کار برده می شود یا به صورت نیمه اتوماتیک است و یا به شکل اتوماتیک این دسته از گیربکس ها برخلاف گیربکس های دستی ساختار پیچیده و سیستم برقی به مراتب کامل تری دارند و به همین دلیل نمی توان تعمیر این دسته از گیربکس ها را در هر تعمیرگاهی انجام داد.
تعمیرگاه گیربکس به مکانی گفته می شود که در آن انواع خدمات مورد نیاز برای تعمیر و سرویس گیربکس به منظور بررسی و رفع مشکل ایجاد شده در گیربکس توسط تکنسین های ماهر ارائه می شود. با توجه به این تعاریف تعداد کمی از مراکز در ایران دارای تکنسین های آموزش دیده برای تعمیر گیربکس اتومات هستند همین عامل سبب می شود تا پیدا کردن تعمیرگاه گیربکس اتومات سخت تر از گیربکس های دستی باشد.
رایج ترین نوع گیربکس اتوماتیک از نیروی هیدرولیک برای تعویض دنده استفاده می کند. بگشتاور موتور را به گیربکس متصل می کند و از مایع تحت فشار برای انتقال نیرو به چرخ دنده ها استفاده می کند. این دستگاه جایگزین یک کلاچ اصطکاکی دستی می شود و به خودرو اجازه می دهد بدون توقف کامل متوقف شود.
همانطور که موتور نیرو را به پمپ مبدل گشتاور منتقل می کند، پمپ این نیرو را به سیال انتقال تبدیل می کند که توربین مبدل گشتاور را تغذیه می کند. این دستگاه قدرت سیال را افزایش می دهد و حتی نیروی بیشتری را به توربین منتقل می کند که یک چرخش توان گردابی ایجاد می کند که توربین و شفت مرکزی متصل را می چرخاند. سپس نیروی ایجاد شده توسط این چرخش از شفت به اولین مجموعه دنده سیاره ای جعبه دنده منتقل می شود.
روغن گیربکس توسط یک پمپ روغن تحت فشار قرار می گیرد، که اجازه می دهد سرعت بسته به سرعت خودرو، چرخش لاستیک در دقیقه و سایر عوامل تغییر کند. پمپ دنده ای بین چرخ دنده سیاره ای و مبدل گشتاور قرار می گیرد،. ورودی پمپ مستقیماً به محفظه مبدل گشتاور متصل به صفحه فلکس موتور منتهی می شود. هنگامی که موتور کار نمی کند، گیربکس فشار روغن مورد نیاز برای کار را ندارد و بنابراین خودرو نمی تواند با فشار استارت شود.چرخ دنده های مختلف را گاهی اوقات دنده خورشیدی، چرخ دنده حلقه ای و چرخ دنده سیاره ای می نامند. چیدمان چرخ دنده ها تعیین می کند که هنگام تعویض دنده چه مقدار نیرو از یک دنده به دنده دیگر و به سمت درایو وسیله نقلیه خارج می شود.
گیربکس، جعبه دندهای برای انتقال توان موتور
موتور خودرو وظيفهی توليد نيروي محركهی لازم براي حركت چرخها را دارد. ولي چطور و به چه مقدار اين نيرو به چرخها ميرسد؟
جعبه دنده يا همان گيربكس (gearbox) موظف است نيروی توليدی توسط موتور را متناسب با نياز خودرو كنترل و تنظيم كند و سپس آن را به چرخها منتقل كند.
به عبارت سادهتر گيربكس نيروی دريافتی از موتور را كنترل و سرعت چرخها را به واسطهی چرخ دندههايش و بدون تغيير در دور موتور تنظيم ميكند.
علاوه بر اين جلوگیری از سرعتهای ناخواسته، تنظيم جهت حركت خودرو و فعال بودن موتور بدون حركت خودرو از ديگر وظايف گيربكس است.
پس تا اينجا میتوان گفت که گیربکس يك جزء حياتي براي خودرو به شمار ميآيد چرا که خودرو بدون گیربکس قادر به حرکت نیست و خودرو بدون امکان حرکت معنا و استفادهای ندارد در نتیجه باید حواسمان به این جعبهی ارزشمند باشد.
در ادامه به جزئيات بيشتر و دقيق تري از ابعاد مختلف اين بخش از خودرو میپردازیم.
گيربكس از چه بخش هايي تشكيل شده؟
شکل بالا یک نمای کلی از گیربکس را نشان میدهد که تمام اجزای داخلی آن از جمله: پوستهی گیربکس، محور کلاچ (شافت ورودی)، محور زیر (شافت واسط)، محور اصلی (شافت خروجی)، یاتاقان، دسته دنده، میل ماهک، ماهک، کشویی دنده، دنده برنجی، عایق نشت و چرخ دندهها که اصلی ترین جزء هستند را نشان میدهد.
در ادامه به بررسی یک به یک اجزاء نام برده شده میپردازیم و وظایف هر یک را آشکار میسازیم.
-پوستهی گيربكس: در اين پوستهی چدنی چرخ دندهها، یاتاقانهای گیربکس و محورها قرار دارند.
-شافت ورودی (محور کلاچ): این محور محرک گیربکس محسوب میشود. این محور به چرخ دندهای در بخش ورودی پوسته گیربکس متصل است و از طریق کلاچ با موتور خودرو ارتباط دارد.
-شافت واسط (محور زیر): این محور نيرو را از محور محرک به محور متحرک منتقل ميكند.
-شافت خروجی (محور اصلی): این محور به واسطه چرخدندهها و یاتاقانها با محور واسط ارتباط دارد و نیروی تبدیل شده در جعبه دنده را به دیفرانسیل (میل گاردان) هدایت میکند.
-یاتاقان (بیرینگ گیربکس): نام ديگر اين قطعه چرخ دندهي هدايت كننده است. با حرکت کشویی به سمت چرخ دنده ها رفته، چفت شده و موجب فعالیتش میشود.
-دسته دنده: بیرونیترین جزء سیستم گیربکس که در برخی از خودروهای با گیربکس اتوماتیک به طور کامل حذف شده. برای تغییر دندهها مختلف در جعبه دنده مسیری H شکل را طی میکند. کنترل این دسته اهرمی شکل در برخي خودروها به صورت خودکار و در برخي ديگر به صورت دستي و به واسطهي راننده است.
–میل ماهک: اين قطعه رابط بین دسته دنده و ماهک است. زماني كه راننده دسته دنده را حركت ميدهد در واقع میل ماهک را حرکت میدهد.
-ماهك: ماهک قطعهای خمیده و فلزی است که به انتهای میل ماهک وصل شده است. نیروی اثرکننده بر میل ماهک توسط دسته دنده به آن منتقل و موجب حرکتش میشود. به تعداد میل ماهکها، ماهک در گیربکس وجود دارد.
-کشویی دنده: قطعهای شیاردار است که ماهک در یکی از این شیارها قرار گرفته و موجب حرکت کشویی دنده میشود.و در شیار دیگر این قطعه جعبه دنده برنجی و یاتاقان قرار گرفته و دنده انتخاب شده را مشخص و وارد مدار میکند.
-دنده برنجی: دنده برنجی جسمی فلزی و حلقهای است و رابطی بین دندههای کشویی و یاتاقانهای گیربکس است که باعث میشود اینها با هم درگیر شده و برای انجام هرچه سریعتر و با دقت بیشتر این درگیری، از دنده برنجی استفاده میشود. این دنده در اطراف خود فرم دندانهدار دارد. این قطعه در کنار یاتاقانها، نیروهای دورانی و طولی وارد آمده به را کاهش میدهد.
-کاسه نمد (عایق نشت): برای حفاظت از یاتاقانها و روغن درون آنها در برابر نفوذ ذرات گرد و غبار مورد استفاده قرار میگیرد.
-چرخ دندهها: چرخ دندهها مهمترین قطعه در گیربکس خودرو هستند و بدون آنها جعبه دنده کاربردی ندارد، چراکه عامل اصلی حرکت این قطعات به شمار میآیند. چرخدندهها در پوسته جعبه دنده قرار دارند و هر یک نماینده یکی از دندههای خودرو است.
همانطور که در شکل بالا شمایی از چرخ دنده ها میبینید واضح است که چرخ دندهها، حلقههایی فلزی با دیواره بیرونی دندانهدار و در قطرهای متفاوت هستند که روی محورهای خود قرار میگیرند و به همان مراکز به چرخش در میآیند.
ارتباط بین محورها از طریق درگیری دندانههای چرخ دندهها برقرار میشود.
حتما تا به حال برایتان پیش آمده که عبارت دندهي سنگين يا دندهي سبك را شنيده يا گفته باشيد مثلا هميشه در سرازيريها و ر بالاييها ميگويند بايد با دندهي سنگين حركت كرد تا فشار كمتري به خودرو وارد شود، ولي آيا دليل اين موضوع را ميدانيد و با شيوهی عملكرد دنده ها آشنايی داريد؟
چرخ دنده های متنوعی در گيربكس خودرو وجود دارد كه هر كدام در ابعاد متنوعی طراحی شدند البته قابل ذكر است كه برای درگيری بين دو چرخ دنده بايد قطر آنها يكسان باشد. اين تفاوت در اندازه ی قطر چرخ دندهها مسبب به وجود آمدن دندهی سنگين و دندهی سبك شده.
چرخ دندههایی با قطر بیشتر که سنگینتر هم هستند باعث به وجود آمدن دندهی سنگین برای مثال دندهی 1 و چرخ دندههای با قطر کمتر که سبکتر هم هستند موجب به وجود آمدن دندهی سبک برای مثال دندهی 5 هستند.
در چرخ دندههاي قطورتر قدرت بالاست و در چرخ دندههاي نازكتر سرعت بالايي را مشاهده ميكنيم براي همين ابتداي حركت با دندهي 1 كه يك دندهي سنگين است شروع ميشود.
همانطور كه تا اين قسمت با ما همرا بوديد، در سرفصل هاي قبل يه بررسي وظايف، نوع عملكرد و اجزاء مختلف گيربكس پرداختيم. در ادامه شما را با انواع گيربكس آشنا ميسازيم.
گيربكسها چند نوع دارند؟
به طور کلی گیربکس ها به دو دسته خودکار و دستی تقسیم میشوند، این تقسیم بندی به خاطر شیوهی کنترل دندهها است که به وجود آمده.
البته نوع سومی هم وجود دارد که گیربکس نیمه اتومات یا نیمه خودکار نام دارد و چیزی بین دو نمونهی قبل است در ادامه هر یک را با جزئیات بررسی کرده و درمورد مزایاو معایب آنها صحبت میکنیم.
–گیربکس دستی:
اولین نوع گیربکسها، گیربکس های دستی بودند. در گیربکسهای دستی باید کلاچ با موتور درگیر شود که با فشار پدال آن توسط راننده این اتفاق میافتد. علاوه بر آن تعویض دندهها توسط راننده و به وسیله دسته دنده انجام میشود.
شیوهی کار دنده در این گیربکس ها به شرح زیر است:
شما ابتدا برای تغییر دنده باید پای خود را روی کلاچ گذاشته و سپس دنده را به دندهی مورد نظر تغییر داده سپس به آرامی پا را از روی کلاچ برداشته و روی گاز بگذارید.
این حرکت نباید خیلی سریع و یا خیلی کند اتفاق بیوفتد چون باعث خاموشی ماشین میشود. متناسب با دنده ای که انتخاب شده سرعت و توان هم توسط گیربکس تنظیم میشود و بدون افزایش تعداد دور موتور سرعت شما به واسطهی پدال گاز قابل افزایش است، البته به دندنهی انتخابی هم باید دقت کنید چرا که اگر مثلا در دندهی یک که یک دندهی سنگین است باشید و بخواهید سرعتتان خیلی زیاد شود، فشار بیش از اندازه بر روی پدال گاز باعث فشار به خودروی شما میشود، پس به این نکته توجه داشته باشید که همیشه برای هر سرعت دندهی مناسب را انتخاب کنید تا فشاری به موتور خودرو وارد نشود و مصرف سوخت نامعقولی را به همراه نداشته باشد.
یکی از اصلی ترین معایب گیربکس دستی این است که راننده همیشه باید با کلاچ و دنده درگیر باشد واین سبب میشود در مسیر های طولانی یا پر ترافیک راننده خیلی زود خسته شود.
البته با وجود این خستگی و کار زیادی که به عهدهی راننده گذاشته شده است اما هنوز بیشتر رانندگان، گیربکسهای دستی را به گیربکسهای اتوماتیک ترجیح میدهند چرا که به واسطهی این دندهها کنترل کامل سرعت ماشین به عهدهی خودشان است و با اختیار کامل میتوانند آن را تغییر دهند و این تعویض به موقع دنده برای اکثر رانندگان خوشایند و لذت بخش است.
از دیگر مزایای گیربکسهای دستی هزینهی آنها است؛ هزینه نگهداری و تعمیر این گیربکسها در مقایسه با نمونههای اتوماتیک بسیار کمتر و به صرفهتر است که شاید یکی از دلایل اصلی تمایل رانندگان به این گیربکسها هم به شمار برود.
گیربکس های دستی خود به دو دستهی ترتیبی و غیر ترتیبی تقسیم میشوند.
-گیربکس ترتیبی (sequential): در این نوع از گیربکسها شما باید ترتیب تعویض دندهها را رعایت کنید و طبق یک دنباله آن را پیش ببرید. برای مثال موقع شروع حرکت با دندهی یک آغاز کنید و بعد از آن در صورت نیاز به تغییر دنده آن را به دندهی دو تغییر دهید. شما نمیتوانید به یکباره از دندهی یک به دندهی سه بروید. برای سنگین کردن دنده هم باز به همین صورت ترتیبی باید پیش بروید.
-گیربکس غیرترتیبی (سنکرونیز): این نوع جعبه دنده دستی امروزه به عنوان گیربکسهای دستی در انواع سواری مورد استفاده میشود. در این گیربکسها قابلیت جا گذاشتن برخی سرعتها و جهش به سرعت بالاتر دنده وجود دارد. برای مثال میتوان دنده را از ۲ به ۴ حرکت داد و نیاز به رعایت ترتیب نیست.
–گیربکس اتوماتیک یا خودکار:
همانطور که از اسم این نوع جعبه دنده مشخص است تعویض دنده ها تا حد زیادی به صورت اتومیتیک انجام میشود. روی دسته دندهی خودرو های مجهز به گیرکس اتوماتیک تنها 4 حالت وجود دارد که با حروف P ، R ، N و D مشخص شده اند و انتخاب هر کدام فعالیت خاصی را انجام میدهد.
در ادامه به شیوهی عملکرد و مواردی که هر کدام از دندهها استفاده میشود میپردازیم.
حالت P که از اول کلمهی Park گرفته شده، زمانی استفاده میشود كه شما خودروي خود را در مكاني پارك كرده باشيد و كاملا خودرو متوقف شده باشد در اين وضعيت بايد دنده را در حالت P بگذاريد.
حالت R كه از اول كلمهی Reverse گرفته شده، برای مواقعی است که تصميم دارید دنده عقب بروید. وقتي دنده روی این حالت قرار بگيرد و پای شما روی ترمز نباشد ماشین به سمت عقب حرکت ميكند.
حالت D كه از اول كلمهي Drive گرفته شده است، براي موقعيست كه ميخواهيد حركت كنيد. وقتي دنده روي اين وضعيت باشد و پای خود را از روی پدال ترمز بردارید خودرو راه ميافتد. به همين خاطر توصیه میشود پیش از استارت زدن حتماً وضعیت دنده چک شود و پای خود را بر روی ترمز قرار دهید.
حالت N نیز براي دنده خلاص است. براي مواقعي كه پشت چراغ قرمز ایستادهاید كاربردي است.
همانطور كه عملكرد اين گيربكس را خوانديد و متوجه شديد استفاده از این نوع گیربکسها راحتتر و سادهتر است و نیاز به مهارت بالایی در رانندگی به منظور تعویض به موقع دندهها و درگیر کردن کلاچ ندارد.
در این گيربكس که از پیچیدگیهای زيادي برخوردار است، کلاچ حذف میشود و دنده صحیح و مناسب تنها توسط خودرو انتخاب میشود.
هرچه بيشتر روي پدال گاز فشار دهيد دنده به طور خودكار به سمت دندههاي سبكتر ميرود و هر چه كمتر اين پدال را فشار دهيد دنده هاي سنگين تر انتخاب ميشوند.
مشابه گيربكس هاي دستي گيربكس هاي اتوماتيك هم انواع مختلفي دارند كه در ادامه به آنها اشاره و توضيحاتي در رابطه با هركدام ارائه شده.
– گیربکس خودکار سیارهای (AT)
متداولترین گیربکسهای خودکار در صنعت خودروسازی گيربكسهاي خودكار سيارهاي يا AT هستند که از چرخ دندههای خورشیدی سیارهای استفاده میکنند. کلاچ خودکار در آنها هیدرولیکی است و یک سیستم کنترلی مجزا دارد. اکثر گیربکسهای خودکار سیارهای ۳ یا حداکثر ۴ سرعته ساخته میشدند، ولی امروزه با پیشرفت صنعت مکانیک، گیربکسهای AT، ۹ سرعته نیز تولید میشوند. البته لازم به ذکر است از گیربکسهای خودکار سیارهای بیشتر در خودروهای پیشرفته و لوکس یا اسپرت استفاده میشود.
-گیربکس AMT
در این گیربکسها که براساس گیربکسهای دستی طراحی شدهاند، عمل تعویض دنده و کلاچگیری در آنها از طریق قطعات الکترومکانیکی که روی آنها نصب است انجام میشود. این نوع گیربکسها که سیستم سادهتری دارند در قطعات و اجزاء بسیار مشابه با گیربکسهای دستی هستند، در نتیجه هزینه ساخت و نگهداری این دست هاز گیربکس های اتوماتیک کمتر است. برای تغییر گیربکس دستی در خودروها به نوع اتوماتیک از جعبه دندههای AMT استفاده میشود.
– گیربکس پیوسته متغیر یا CVT
یکی از محبوبترین گیربکسهای خودکار در صنعت خودروسازی گیربکس پیوسته متغیر یا همان CVT ها است. در این نوع جعبه دنده، تعویض دندهها به صورت پیوسته انجام میشود و این باعث میشود که افت توان و شتاب در بین تعویض دندهها احساس نشود.
قطعات استفاده شده در گیربکسهای CVT متفاوت از قطعاتی است که به صورت معمول در دیگر گیربکسها استفاده میشود.
– گیربکس DCT یا دو کلاچه
در این نوع جعبه دندهها از جدیدترین فناوریهای مکانیکی استفاده شده است. ساختاری مشابه به ساختار گیربکسهای دستی معمولی دارد، اما در این سیستم از دو گیربکس مستقل که هر یک به سیستم کلاچ جداگانه مستقل خود مرتبط هستند، استفاده شده و دندههای زوج و فرد به صورت جداگانه بر روی این دو جعبه دنده مجزا قرار گرفتهاند.
تغییر دنده و سرعت نیز با قطعات الکترومکانیکی متصل انجام میشود. گیربکسهای DCT یا دو کلاچه که به صورت تمام اتوماتیک فعالیت دارند امکان تعویض دنده دستی را نیز به راننده میدهند.
این نوع گیربکسها که معمولا در خودروهای لوکس به کار میروند به صورت پنج و شش سرعته تولید میشوند. البته استفاده از مدل هفت سرعته این گیربکس به تازگی در خودروها اسپرت و مسابقهای متداول شده است.
تا اینجا با شیوه ی کارکرد گیربکسهای خودکار و انواع این گیربکسها آشنا شدیم، حال به بررسی مزایا و معایب آنها میپردازیم.
اگر خودروی شما مجهز به یک جعبه دنده اتوماتیک باشد شما میتوانید سواری نرمتری را تجربه کنید. علاوه بر آن شوکهای ناشی از تعویض دنده و ریپ زدن خودرو نیز از بین میرود.
در این خودروها شتابگیری بهبود یافته و میزان مصرف سوخت نیز کاهش مییابد. البته باید گفت در کنار مزایای یاد شده گیربکسهای اتوماتیک معایب خاص خود را نیز دارند که قصد داریم به آنها اشاره کنیم.
یکی از اصلی ترین دردسرهای گیربکسهای اتوماتیک تاخیر در تعویض دنده است. علاوه بر آن طول عمر گیربکسهای اتومتیک به نسبت گیربکسهای دستی کمتر است و احتمال خرابی آنها نیز بیشتر. هزینه تعمیر قطعات گیربکسهای اتومات بیشتر است.
یکی دیگر از مهمترین دلایلی که باعث بی علاقگی رانندگان به دنده های اتوماتیک شده است عدم وجود دنده معکوس است. البته برای حل این مشکل در برخی از نمونههای اتوماتیک فعلی با فشردن پدال گاز تا انتها چنین امکانی نیز فراهم شده.
–گیربکس نیمه خودکار:
نام دیگر این نوع گیربکس، منوتیک است. در این جعبه دندهها عمل تعویض دنده سادهتر از نوع جعبه دندههاي دستی است و همينطور کارآمدتر از نوع اتوماتیک عمل ميكنند. اين گیربکسها اين امكان را به راننده ميدهند كه با وجود اينكه عمل تعویض دنده به صورت خودکار انجام میشود اما راننده قادر به کم و زیاد کردن دندهها به صورت دلخواه باشد.
در این گیربکسها که اهرم تعویض دنده آنها به صورت شیفترهای مخصوص در پشت غربیلک فرمان تعبیه میشود امکان کنترل سرعت دندهها را با کم و زیاد کردن آنها به راننده میدهند. این گیربکسها انواع متنوعي دارند که رایجترین آنها عبارتند از:
– گیربکسهای تیپ ترونیک
این جعبه دنده از ابداعات شرکت پورشه است و تکنولوژی انحصاری این کمپانی محسوب میشود. این جعبه دنده عملکردی شبیه به گیربکسهای خودکار معمولی دارد.
امتیاز استفاده از این سیستم به برخی خودروسازان مانند فولکس واگن و آئودی توسط پورشه فورخته شد. این نوع جعبه دنده امکان دنده معکوس را هم داراست.
در این سیستم امکان تغيير دنده توسط راننده قبل از شروع فعالیت سیستم خودکار موجود است، يعني اگر فاصله بين تغيير دندهها توسط سیستم خودکار زیاد شود و ضرایب آنها با اختلاف زیاد انتخاب شوند راننده مختار است به صورت دستی اقدام به تغيير دنده كند.
– گیربکسهای تیپ ترونیک S
در گیربکسهای تیپ ترونیک راننده برای اينكه بتواند به صورت دستي دنده را تغيير ده باید حالت کنترل دستی را فعال کند، اما در این گيربكسهاي تيپ ترونيك نوع S که مکانیزم پیشرفتهتری هم دارد، راننده بدون فعالسازی حالت دستی میتواند در عمل تغيير دنده دخالت کند و در صورت عدم دخالت مجدد گیربکس به حالت خودکار باز میگردد.
– گیربکسهای شیفتترونیک
این جعبه دندهها توسط شرکت هیوندای ساخته شده و عملکردی شبیه به گیربکسهای تیپترونیک S دارند. اين نوع از گيربكسهاي نيمه اتوماتيك كه تفاوت چندانی با تیپ ترونیکهای S ندارد عموما در خودروهای کمپانی هيوندا مورد استفاده قرار ميگيرند.
گيربكسهاي مدل نيمه اتوماتيك يا همان منوتيك از مزاياي بسياري برخوردارند چرا كه از هر دو دستهي گيربكس هاي دستي و گيربكس هاي خودكار محاسنشان را به ارث برده در نتيجه بسيار مفيد فايده و قابل استفاده است.
حال كه با تمام جزئيات، انواع، شيوه ي كاركرد و… گيربكسها آشنا شديد ميتوان گفت در زمينه ي تئوري چيزي حائز اهميتي نيست كه درمورد گيربكس ها ندانيد.
تا به اينجا سعي داشتيم همه ي ابعاد لازم براي دانستن در مورد جعبه دنده ها را در اختيارتان بگذاريم از اين پس ميخواهيم دريابيم كه گيربكس ها چگونه و به چه دليل خراب ميشوند.
گيربكسها چگونه آسيب ديده ميشوند؟
اگر خودروي شما اتوماتيك است براي حفاظت از آن بايد كار هاي زير را انجام دهيد:
وقتی در وضعیت خلاص هستيد و پا روی پدال گاز گذاشته اید، حالت D را انتخاب نکنید.
در زمان كه خودرو در حال حرکت است، دندهي جعبه دنده (P, R, N, D) را تعويض نكنيد.
هنگامي كه ميخواهيد گارك كنيد، قبل از توقف کامل خودرو، حالتP را انتخاب نکنید.
در سرازیری ها، با دنده خلاص حركت نكنيد.
هر چند وقت يكبار خودرو را براي سرويس دهي به تعميرگاه ببريد و براي هر خودرو از روغن مخصوص به همان خودرو استفاده كنيد.
هرچند وقت یکبار روغن گیربکس را تخلیه کنید.
اگر خودروي شما گيربكس دستي دارد براي حفاظت از آن به نكات زير توجه كنيد:
یکی از مهم ترين مسائلی که باعث خرابی گیربکس در خودروهايی با گيربكس دستی میشود آن است که رانندگان عادت کردهاند همواره پای خود را روی پدال کلاچ بگذارند. با این عمل به طور دائم بلبرینگهای دو طرف شفت داخلی گیربکس با صفحهکلاچ درگیر ميشوند و طول عمر آنها بسیار کوتاه ميشود.
چگونه علائم خرابي گيربكس را تشخيص دهيم ؟
در خودروهایی که از گیربکس دستی استفاده ميكنند چون راننده كنترل كنندهي اصلي به حساب ميآيد و بايد دنده را در دورهای مختلف تغيير دهد، تجربه و نوع رانندگی شخص از عوامل اصلی کارکرد بهینه گيربكس به شمار میرود. عموما در این مدل از گیربکسها، ايراداتي به وجود میآید که در ادامه به آنها اشاره ميكنيم. اگر خودروي شما هر يك از اين ايرادات را داشت بايد به تعميرگاه مراجعه كنيد در صورت نياز ميتوانيد به تعميرگاه نامبروان كرج كه گروهي از اساتيد كاربلد در آنجا فعاليت ميكنند مراجعه كنيد.
بد جا افتادن دنده، خود به خود خلاص شدن دنده، زوزه کشیدن گیربکس، سوت کشیدن و جیرینگ جیرینگ کردن گيربكس، صدای درگیری دندهها، بوي سوختگي از خودرو حس ميكنيد، از زير ماشين مايعي نشت ميكند و …
براي خودروهاي با دندهي اتوماتيك هم عموما علائم مشابه رخ ميدهد.
در صورت بروز هر یک از مشکلات حتما به تعیمیرگاه مراجعه کنید و مشکلات به وجود آمده را جدی بگیرید.
پیشنهاد ما برای یک تعمیرگاه شماره یک، تعمیرگاه نامبروان است که در ادامه این تعمیرگاه و خدماتش را به طور کامل برای شما شرح میدهیم.
تعمیرگاه گیربکس نامبروان
تعمیرگاه تخصصی گیربکس نامبروان با مدیریت ایمان پرناک، فعالیت خود را از سال 1392 در زمینه تعمیرات گیربکس های اتوماتیک آغاز کرد.
این تعمیرگاه همواره به دنبال ارائه بهترین خدمات و سرویس ها به مشتریان خود بوده است و اکنون مجهز به پیشرفته ترین دستگاه های عیب یاب تخصصی گیربکس کلیه خودروها می باشد.
تمام تلاش گروه تعمیرگاه تخصصی گیربکس نامبروان براین است که با بهره گیری از نیروی متخصص و ماهر و همچنین ابزار آلات بروز بتواند کلیه خدمات فنی در حوزه گیربکس اتوماتیک را پاسخگو باشد. ویژگی ما تست و عیبیابی رایگان و استفاده از قطعات مطمئن و اورجینال و ارائه ضمانتنامه شش ماهه هم برای قطعات و هم برای کلیه خدمات دیگر است.
اعتماد شما افتخار ماست. با اطمینان خاطر خودروهای خود را میتوانید در اختیار این مجموعه بگذارید.